Xu hướng thị trường, đường xu hướng và kênh giá

I. Xu hướng thị trường (Market Trend)

1. Khái niệm: 

     Xu hướng thị trường là một khoảng thời gian kéo dài khi giá trong một thị trường tài chính đang tăng lên hoặc đang giảm xuống nhanh hơn mức trung bình lịch sử. Xu hướng thị trường bao gồm xu hướng đầu cơ giá lên (xu hướng tăng giá, bullish trend) và xu hướng đầu cơ giá xuống (xu hướng giảm giá, bearish trend). 

2. Mô tả: 

     Xu hướng tăng giá bao gồm liên tiếp những đỉnh giá (high) cao dần và đáy giá (low) cao dần (đỉnh trước cao hơn đỉnh sau và đáy trước cao hơn đáy sau). Một xu hướng tăng giá sẽ được coi là vẫn duy trì cho đến khi xuất hiện một đáy mới thấp hơn đáy trước nó. Ngược lại xu hướng giảm giá cũng sẽ được coi là vẫn đang tiếp diễn cho đến khi xuất hiện một đỉnh mới cao hơn đỉnh trước nó. 

II. Đường xu hướng (Trendline): 

1. Khái niệm: 

     Xu hướng tăng giá và xu hướng giảm giá cũng được nghiên cứu dưới dạng các đường xu hướng. Với xu hướng tăng giá thì có đường hướng tăng giá (upside trendline), đây là đường nối các điểm đáy cao dần lên. Với xu hướng giảm giá thì có đường xu hướng giảm giá và đây là đường nối các đỉnh thấp dần. Đường xu hướng có thể kéo dài thậm chí nhiều năm. 

2. Cách vẽ đường xu hướng: 

     Qui trình vẽ một đường xu hướng khá đơn giản nhưng cũng rất dễ nhầm lẫn. Điều căn bản là phải có những dấu hiệu chắc chắn về sự xuất hiện một xu hướng giá. Khi muốn vẽ một đường xu hướng tăng giá, cần phải có ít nhất hai điểm đáy mà đáy sau cao hơn đáy trước. Tất nhiên điều kiện cần và đủ để có thể vẽ được một đường thẳng là phải có hai điểm, tuy nhiên người ta thường đợi cho đến khi xuất hiện một đáy thứ ba cao hơn hai đáy trước và đường xu hướng chuẩn thường đi qua cả 3 đáy (một cách tương đối). 
     Điều này có nghĩa là đường xu hướng tăng giá này có thể không đi qua đáy thứ ba mà chỉ đi sát, nhìn chung như thế là đạt yêu cầu. Nhưng một đường xu hướng tăng giá đi qua cả đáy bao giờ cũng được coi là một đường xu thế chính xác và có độ tin cậy cao. 



     Khi một đường xu hướng đã được xác nhận về độ chính xác thì nó sẽ trở nên rất hữu ích bởi tính chính xác ấy đảm bảo chắc chắn hướng chuyển động ổn định của giá. Với xu hướng tăng giá, sau mỗi đợt tăng biến động điều chỉnh xuất hiện sẽ kéo giá xuống sát hoặc đến đúng đường xu hướng nhưng sẽ không xuống thấp hơn nếu xu hướng thị trường vẫn đang ổn định. Đường xu hướng lúc này là biên thấp nhất của dao động giá. 


     Tương tự, với thị trường đang có xu hướng giảm giá thì đường xu hướng giảm giá sẽ là biên cao nhất cho mọi dao động giá. Như thế, các đường xu hướng chính xác của thị trường sẽ là các biên dao động cơ sở để xác định mức giá mua và bán tối đa và tối thiểu hợp lý. Nếu chuyển động của đồ thị vượt lên đường xu hướng giảm giá hoặc xuống dưới đường xu hướng tăng giá thì đây là dấu hiệu, có thể nói là sớm nhất, cho sự thay đổi trong xu hướng thị trường. 

III. Kênh giá (Price Channel): 

1. Khái niệm: 

     Kênh giá là khoảng dao động của giá, nếu giá sẽ dao động trong một dải thì dải đó gọi là kênh giá. Dải dao động đó được xác định bởi hai đường biên là đường xu hướng (trendline) và đường kênh (channel line), hai đường này song song với nhau. 

2. Cách vẽ kênh giá: 

Vấn đề là làm sao có thể xác định được hai đường này. 



     Chẳng hạn sau khi đã xác định được đường xu hướng như trên (qua các điểm đáy hoặc điểm đỉnh 1, 3, 5), giả sử với xu thế giá tăng, ta vẽ đường kênh là một đường song song (đường nét đứt) với đường xu hướng và đi qua đỉnh giá rõ nhất đầu tiên. Nếu ở lần tăng giá tiếp theo giá tăng đến gần hoặc chạm vào đường kênh rồi lại giảm xuống đến gần đường xu hướng thì khả năng có thể tồn tại một kênh dao động của giá. Với xu hướng giảm giá thì việc vẽ và xác định kênh là hoàn toàn tương tự, tất nhiên là theo hướng ngược lại. Mỗi lần giá chạm vào hoặc đến gần đường kênh rồi quay trở lại xuống đến đường xu thế là một lần kênh được kiểm tra thành công. Kênh tồn tại càng lâu với càng nhiều lần thử thành công thì vai trò cũng như độ tin cậy của nó càng lớn. Kênh có thể sử dụng để đầu tư kiếm lời trong ngắn hạn và thậm chí một số nhà đầu tư táo bạo còn sử dụng đường kênh để tiến hành những giao dịch ngược hướng với xu hướng thị trường nhằm tìm kiếm những khoản lợi lớn hơn cho dù giao dịch ngược hướng thị trường có thể là một chiến thuật nguy hiểm và phải trả giá đắt. 

     Khi chuyển động của giá trên thị trường phá vỡ đường xu hướng thì có thể gây ra sự đảo chiều của xu hướng thị trường, nhưng nếu đường kênh bị chuyển động của giá phá vỡ (khi giá vượt ra ngoài đường kênh) thì tác động lại hoàn toàn ngược lại: đây là dấu hiệu cho sự gia tăng sức mạnh của xu hướng hiện tại, thậm chí một số nhà đầu tư tin tưởng rằng việc giá chuyển động làm mất đi đường kênh sẽ xác nhận cho một xu thế ổn định trong thời gian dài và là cơ hội cho những nhà đầu tư thực hiện những hợp đồng dài hạn. 

    Ngược lại, khi giá không lên được đến đường kênh mà quay ngược trở lại quá sớm thì đây lại là dấu hiệu dự báo sớm sự suy giảm của xu hướng hiện tại và là dấu hiệu cho thấy có thể chuyển động của giá sẽ phá vỡ đường xu hướng. 

    Nói chung việc chuyển động của giá không thể đạt đến sát một trong hai đường biên của kênh giá có thể là một dấu hiệu sớm cho thấy xu hướng giá có thể thay đổi và khả năng chuyển động của giá có khả năng sẽ phá vỡ đường biên còn lại của kênh giá. Với xu hướng tăng giá, có thể có hai trường hợp (trong các hình vẽ ở hai trường hợp này ta giả định ban đầu kênh giá đang có xu thế hướng lên- xu thế tăng giá, hoàn toàn tương tự nếu muốn xem xét đối với xu hướng giá giảm). 

    Nếu chuyển động của giá vượt qua đường kênh một khoảng lớn thì đây là dấu hiệu cho thấy xu hướng đầu cơ giá lên đang mạnh dần, thường ta sẽ phải vẽ một đường xu hướng mới dốc hơn từ điểm đáy cuối cùng song song với đường kênh mới. Thực tế cho thấy đường xu hướng mới này hoạt động tốt hơn đường cũ. 


     Nếu giá không đạt được đến đường kênh và chuyển động phá vỡ đường xu hướng thì điều này chỉ ra rằng xu hướng thị trường đổi chiều thành xu hướng giảm giá. Hai đỉnh mới xuất hiện (đỉnh 5 và 7) sẽ là cơ sở để vẽ đường xu hướng giảm giá, tương tự ta sẽ vẽ đường kênh song song với đường xu hướng và đi qua đáy 4. Chú ý là ở đây có sự đổi vai trò đường xu hướng ban đầu trở thành đường kênh và ngược lại. 

     Ngoài ra kênh và các đường kênh còn mang một ý nghĩa khác: Khi giá chuyển động phá vỡ xu hướng hiện tại thì xuất hiện điểm phá vỡ (breakout) từ kênh hiện tại, giá thường sẽ chuyển động một khoảng bằng với độ rộng của kênh đó. 

     Như thế, để xác định điểm dừng của chuyển động này ta có thể tính tương đối chính xác bằng cách đo độ rộng của kênh vừa bị phá vỡ và dự kiến điểm dừng từ điểm giá vượt ra ngoài kênh (Tuy nhiên cần luôn luôn lưu ý rằng trong hai đường biên của kênh thì đường xu hướng luôn có vai trò quan trọng và đáng tin cậy hơn, đường kênh chỉ là một công cụ kĩ thuật xuất phát từ đường xu hướng).